Filament Nedir?

Filament Nedir?

3D yazıcı filament, FFF tipi yazıcılar tarafından kullanılan bir baskı malzemesi türü olarak biliniyor. Ticari kullanımda FDM olarak bilinen ve yedi temel 3D yazıcı türünden biri olan FFF(Kaynaşmış Biriktirme Modellemesi), filamenti hareketli ve ısıtılmış bir yazıcı başlığı aracılığıyla kullanıyor. Baskı kafası, basılan şekli tanımlamak için bilgisayar kontrolünde hareket ettiriliyor. Bu tip baskı teknolojilerinin kullandığı filament bant, diğer toz ve sıvı içeren baskı teknolojilerinden farklı olarak depolama ve yazıcı beslemesi aracılığıyla makaraya sarılı halde, belirli uzunluklarda ve sürekli bir ince materyal halinde üretiliyor. FFF yazıcıların termal ekstrüzyon işlemi ile belirlenen filamentin hammaddesi, günlük yaşamda da sık olarak kullanılan plastiklerin yanı sıra belirli bir amaçla yönelik bazı özel formüller içeren termoplastik malzemeye de sahip olabiliyor. Ayrıca filament iplik veya toz halinde bulunabiliyor.

Filamentleri yeni kullanmaya başlayanlar ve filament baskıya sahip ürünleri tercih edenler için güvenilir bir malzeme olup olmaması da bir o kadar önem taşıyor. Kalın, şeffaf, renkli ve parlak filament çeşitlerine göre değişen ürün içerikleri gıda için güvenli kabul edilen mısır nişastası ihtiva ediyor. Aynı zamanda malzemeye renk ve dayanıklılık katması amacıyla farklı bileşenler de ekleyebiliyor. Bu içerikleri öğrenmek amacıyla filament ambalajı üzerinde bulunan formu kontrol edebilirsiniz. Formda yer alan FDA onayı, filamentin gıda açısından güvenli olup olmadığını ifade ediyor.

3D Filament Çeşitleri

Baskı yapmanızı sağlayan bir hammadde olarak sunulan çok sayıda 3D yazıcı filament seçeneği bulunuyor. PLA, PETG gibi günlük 3D yazıcı filamentlerinin yanı sıra daha sert ve mühendislik sınıfı malzemelere işaret eden yaratıcılığınızı arttıracak birçok filament de üretiliyor. Esnek, şeffaf, fosforlu, simli filament seçeneklerinin yanı sıra naylon, polikarbonat, karbon fiber takviyeli ve polipropilen gibi farklı karışımlar içeren filamentler de sık tercih ediliyor. Birçok seçenek arasından hangi türün ne zaman kullanılacağına karar vermek ise tüm bu çeşitler hakkında doğru bilgi sahibi olmakla mümkün hale geliyor.

• PLA

Politiktik asit olarak da bilinen PLA, en yaygın kullanılan masaüstü 3D baskı filamentlerinden biri olarak biliniyor. PLAS ile yazdırma işleminin oldukça kolay olmasının yanı sıra ABS’den daha düşük bir baskı sıcaklığına sahip olduğundan kolayca bükülmüyor. Bu da bir ısıtma yatağına ihtiyaç duymadığı anlamına geliyor. PLA ayrıca işlem sırasında rahatsız edici bir koku yaymıyor. Sonsuz sayıda renk ve stile sahip olmasının yanı sıra PLA 500 g, 1, 2, 5, 25 kg filament çeşitlerinde sunulabiliyor. Egzotik amaçlı kullanılan PLA led filament seçeneklerine de ulaşmak mümkünken ahşap veya metal malzemeler için yine PLA tercih ediliyor. Diğer yazıcı filamentleriyle karşılaştırıldığında PLA daha kırılgan yapısıyla biliniyor. 60 derece veya daha yüksek sıcaklıklarda deforme olma eğilimi gösterdiğinden çoğu durumda dikkatli kullanılması öneriliyor.

• ABS

Akrilonitril bütadien stiren olarak bilinen ABS, en yaygın olarak kullanılan bir diğer 3D yazıcı malzemesi olarak biliniyor. Daha yüksek sıcaklıklara dayanması gereken parçalarda kullanılmakla beraber PLA ile karşılaştırıldığında daha az esneme ve kırılma eğilimi gösteriyor. Ayrıca parlak bir yüzey sağlamak için aseton ile sonradan işlenebiliyor. ABS ince filament ile 3D baskı yaparken ABS plastiği soğutulduğunda büzüşerek bükülmüş parçalara yol açtığından ısıtılmış bir baskı yüzeyi üzerine uygulanması öneriliyor. ABS 1.75, 2.85, 3 mm filament boyutlarında üretiliyor. Yaygın olarak dişliler gibi birbirine geçen parçalar, arabalarda kullanılan bardak tutucular gibi UV’ye ve ısıya maruz kalan parçalarda, LEGO tuğlalarında, bisiklet kasklarında ve diğer ev tüketim malzemelerinde kullanılıyor. ABS yüksek gerilime ve sıcaklığa dayanabiliyor. Aynı zamanda orta derecede esnek yapısıyla biliniyor. Böylelikle çabuk aşınan oyuncaklar, alet kulpları ve otomotiv kaplama bileşenlerinde kolaylıkla kullanılabiliyor.

• PETG (PET, PETT)

Polietilen tereftalat olarak da bilinen PETG, ko-polyester ailesinden dayanıklılığı ve kullanım kolaylığı ile biliniyor. PET olarak bilinse de cam benzeri görsel özelliklere sahip olan ve malzemeyi berrak hale getiren glikoz modifiyeli olan çeşitleri PETG olarak da anılıyor. En çok su şişelerinde kullanılan polimer olarak üretiliyor ve aynı zamanda giysi liflerinde ve gıda kaplarında da bulunuyor. 3D baskı için bir malzeme olarak daha az kırılgan oluşuyla ve basılması kolay formuyla öne çıkıyor. Higroskopik olan PETG havadaki nemi emiyor. Bu nedenle malzemenin yazdırılabilirliği üzerinde etkisi olabiliyor. Bu etkiyi önlemek adına PETG filamentlerin serin ve kuru yerde saklaması gerekiyor. Kolay çizilebilir olmasına rağmen esnekliği, gücü ve yüksek sıcaklık ve darbe direnci sayesinde birçok 3D kalın filament çeşidinden farklılık gösteriyor. Bu özelliği PETG filamenti mekanik parçalar, yazıcı parçaları ve koruyucu bileşenler gibi sürekli ve ani gerilime maruz kalabilecek işlevsel nesnelerin kullanımı için ideal hale getiriyor.

• TPE, TPU, TPC

Termoplastik elastomer olarak da bilinen TPE filamentler, kauçuk benzeri niteliklere sahip plastikler olarak biliniyor. Plastik yapısı TPE filamenti son derece esnek ve dayanıklı kılıyor. Bu nedenl TPE, otomotiv parçaları, ev aletleri ve tıbbi malzeme üretmek için yaygın olarak kullanılıyor. Geniş bir ko-polimer (polimer karışımı) sınıfından olan TPE çoğu yerde sunulan 3D ahşap, metal, plastik, kauçuk filament çeşidini etiketlemek amacıyla işlev görüyor. Yumuşak ve gerilebilir olan bu filamentler, ABS ve PLA’nın dayanamadığı türdeki fiziksel etkilere dahi dayanabiliyor. Buna karşın TPE filamentlerin ektrüde edilmesi güç olduğundan baskı her zaman eşit kolaylık seviyesine sahip olamayabiliyor. Termoplastik poliüretan(TPU) ise TPE’den daha sert bir yapıya sahip olmasından dolayı kolay yazdırma özelliğiyle öne çıkıyor. TPU aynı zamanda esnekliğini soğukta dahi koruyabiliyor. Termoplastik ko-polyester(TPC), TPU kadar yaygın olarak kullanılmasa da çoğu açıdan TPE ile benzer özellikler gösteriyor. TPC’nin ana avantajları arasında ise kimyasallara ve UV ışınlarına ve ısıya (150 dereceye kadar) karşı yüksek dirence sahip olması bulunuyor. Fazla yıpranacak nesneler oluştururken öncelikli olarak TPE veya TPU tercih etmek, 3B olarak yazdırılan parçanın bükülmesi, gerilmesi veya sıkışması durumuna karşın filamentin hazırlı olmasını sağlıyor. Oyuncaklar, telefon kılıfları veya giyilebilir ürünler bu duruma örnek oluşturabilecek baskılar arasında yer alıyor.

• PC

Polikarbonat olarak da bilinen PC oldukça güçlü filament çeşitleri arasında sayılmasının yanı sıra fiziksel darbelere ve ısıya karşı(110 dereceye kadar) yüksek dayanıklılığıyla biliniyor. Aynı zamanda kurşun geçirmez cam, tüplü maskeler, elektronik ekranlar gibi ticari ürünlerde kullanılmasına olanak tanıyan şeffaf rengi sayesinde farklı birçok alan için tercih edilebiliyor. Akrilik ve pileksiglastan farklı olarak PC orta derece esneklikteki yapısı sayesinde malzemenin deforme noktasına kadar büzülmesine izin veriyor. PC yazıcı filamentleri higroskopik yapıda üretiliyor. Böylelikle havadaki suyu emiyor, serin ve kuru yerde muhafaza edildiği sürece daha kaliteli baskınla elde etmenizi mümkün hale getiriyor. Özellikle aydınlatma ürünleri için filament satın almayı düşünen kullanıcıların da öncelikli tercihi PC filamentler oluyor. Fiziksel filament özellikleri sayesinde elektrik, mekanik veya otomotiv bileşenleri gibi yüksek sıcaklıktaki ortamlarda gücünü, tokluğunu ve şeklini koruması gereken parçalar için öne çıkıyor. Aydınlatma projelerinde olduğu kadar ekranlar ve şeffaflık gerektiren diğer uygulamalar için de PC filamentlerin optik netliğinden faydalanabilirsiniz.

• PVA

Polivinil alkol olarak da bilinen PVA suda çözünen ve idari uygulamalarda sık kullanılan bir filament türü olarak işlev görüyor. Popüler kullanımları arasında bulaşık makinesi deterjan podları ve balık yemi torbaları yer alıyor. PVA, özellikle çift ektrüzyonlu bir diğer 3D yazıcı filamenti ile birleştirildiğinde başarılı bir destek malzemesi haline geliyor. HIPS yerine PVA kullanmanın avantajı ise ABS’den daha fazla malzemeyi desteklemesinden kaynaklanıyor.

• Karbon Filament

Karbon fiber filamentler mukavemeti ve sertliği arttırmaya yardımcı olmak için pLA veya ABS temel malzemesini de bulunduran kısa liflerden meydana geliyor. Malzeme özelliğini geliştirmek için hammaddesine aşılanan küçük liflerden oluşan karbon filamentler PLA, PETG, ABS, polikarbonat ve naylon filamentlerin dolgusunda da bulunuyor. Son derece güçlü yapıya sahip lifler aynı zamanda parçanın soğudukça büzülmesine önlemeye yardımcı oluyor. Böylelikle 3D baskılı parçalar çok daha hafif ve boyut olarak kararlı hale geliyor. Baskı sıcaklığı, hız, yapışma, ekstrüzyon oranları polyester, çelik, elastik, silikon filament çeşitlerine benzer seviyelerde seyrediyor.

• Metal Filament

Metal filament, yoğun metal parçalara sinterlenebilen 3D yazdırılabilir bir filamentin sonucu olarak yüksek oranda metaller tozu ve bağlayıcı içeriyor. Baskıdan sonra bağlayıcıyı çıkarmak ve tam temel parçayı üretmek için sinterleme işlemlerinde  kullanılıyor. Bu tip filamentler büyük çaplı, aşınmaya dayanıklı bir ağırlıkla donatıldıkları sürece çoğu FDM 3D yazıcıda kullanılabiliyor. Metal filamentin ısıtılmış bir odada ve yüksek sıcaklıkta kullanılması gerekiyor. Uygulandığı nesneler işlem sonrası yeşil renge sahip oluyor. Herhangi bir kusur olmadan sinterlenmesi için polimer matris daha sonra ayrıştırma işleminden kaldırılarak kahverengi bir renk alması sağlanıyor. Bu durumda nesne baştan sona açık gözeneklere sahip kanallar oluşturuyor. Metal filament önerisi yaparken çökmeleri önlemek için bu işleme uygun nesnelerin seçilmesi önem taşıyor. Son aşamada kahverengi hale gelen gövde sinterlenerek metal bir nesne haline geliyor. Yüksek mukavemetleri ve korozyon direnci nedeniyle metal bazlı filamentler fikstürler, bağlantı elemanları, aletler ve diğer fonksiyonel parçalarda başarılı sonuçlar veriyor.

• Ahşap Filament

Günümüzde kullanılan birçok ahşap PLA 3D yazıcı filamenti bulunuyor. Çam, huş, sedir, abanoz, söğüt, bambu, kiraz, mantar, zeytin, Hindistan cevizi gibi ağaçlar ahşap filamentler söz konusu olduğunda sık kullanılanlar arasında yer alıyor. Ahşap dolgulu filamentler masa ve raflarda kullanılacak nesnelerin yazdırılırsan kullanılmasında başarılı sonuçlar veriyor. Kaseler, figürinler, biblolar gibi yaratıcı ve mimari tasarımlarda ahşap dolgulu filamentlerden faydalanabilirsiniz.

Filament Satış Fiyatları

Filament tavsiye ederken veya satın alırken, kullanım amacı olduğu kadar fiyat aralıkları da oldukça önem taşıyor. PLA, ABS, PETG, karbon fiber, ahşap benzeri ve PLA bazlı esnek malzemelere kadar geniş bir ürün yelpazesine sahip filamentlerin her biri farklı fiyat etiketlerine sahip oluyor. Dolayısıyla ideal bir maliyetin ne olacağına karar vermek güç hale gelebiliyor. Çoğu üründe olduğu gibi filament fiyat aralıkları büyük ölçüde malzemenin kalitesine, türüne ve üreticiye bağlı olarak değişiyor. PLA filamentler daha düşük fiyat aralıklarına sahipken ABS filamentler daha yüksek fiyatlarda sunulabiliyor. Filament sarma olarak satıldığında uzunluğuna göre hesaplanıyor. Uzunluklar arttığında fiyatlar da yükselme eğilimi gösteriyor. Filament granül formunda satıldığında ise sinterleme teknolojileri ile kullanılabildiğini daha maliyetli hale gelebiliyor.

3D yazıcı filament gold, gri, gümüş, kırmızı ve daha birçok farklı seçeceğiyle yaratıcılığınızı güçlendirmenin pratik bir yolunu sunuyor. Daha fazla işlevsellik ile nesneleri ihtiyacınıza uygun hale getiren filament markaları ve ürünlerine HepsiBurada’nın sunduğu ürün sayfalarından kolaylıkla ulaşabilirsiniz.

Baskı için Hangi Renk Filament Seçmeliyim?

3D baskı için aklınıza yeni bir fikir geldiğinde çalışması kolay, çok yönlü ve hesaplı bir filamentin elinizde bulunmasını isteyebilirsiniz. Beyaz veya doğal renklere sahip PLA filament ile zevkinize uyan herhangi bir renkle kolayca boyama yapabilirsiniz.

3D Yazıcı için Ne Kadar Filamente İhtiyacım Var?

3D baskıya yeni adım atıyorsanız, en az iki rulo filament almayı düşünebilirsiniz. Bu miktar, test baskıları yapmanız ve baskı hatalarının yanı sıra herhangi bir destek ve raf yataklarını hesaba katmanız için yeterlidir.

Baskı için Hangi Filament Malzemesi Daha Uygun?

Satın alabileceğiniz farklı filament türleri arasından seçim yapmak, büyük oranda üzerinde çalıştığınız işe/projeye bağlıdır. PLA, yaygın olarak bulunan ve hobi amaçlı 3D baskıların yapıldığı işler için uygun bir malzeme olarak kabul edilir. ABS ise sağlam ve esnek bir yapıya sahiptir. Kaliteli bir plastik olduğundan mutfak eşyaları için kullanılabilir. TPU veya termoplastik poliüretan filamentler esnek ve darbeye dayanıklı olmalarına karşın sıcaklığa karşı duyarlıdır. Çeşitli renklere sahip olsa da sağlam bir yapıya ihtiyaç duyan baskılar için güvenilir değildir. PETG ortalama baskı sonuçlarına sahip olmakla birlikte su şişeleri ve gıda saklama kapları gibi işlevsel baskı öğeleri için bir seçenek olabilir.